Saçlarımız Neden Kalıcı Olarak Dökülür? Bilimsel Yönden Açıklıyorum!

Ütü-Masası

Saç dökülmesi için mevsim geçişleri, depresyon, vitamin eksikliği ve çeşitli hastalıklar ileri sürülse de aslında bunlar kalıcı dökülmeye neden olmaz. İnsanlar, günde ortalama 8 ile 100 arasında saç teli kaybeder. Mevsim geçişlerinde bunun 200'e çıkması normaldir. Keza depresyon ve ileri derecede ruhsal sorunlar da saç dökülmesine neden olabilir ancak bunlar da kalıcı bir dökülmeye neden olmaz. Kalıcı dökülme her ne kadar erkeklerde daha fazla yaygın olsa da kadınlarda da kalıcı dökülmeler oabilmektedir. Peki saçlarımız neden kalıcı olarak dökülür? Neden erkeklerde kelleşme olurken kadınlarda olmaz? Kalıcı saç dökülmesinin önüne geçmenin bir yolu var mı? Bu ve çok daha fazla soruya bu Bence'de yanıt bulabileceksiniz.

Saç köklerinin beslenmesi için hücrelerin intikaline engel teşkil eden hormon: DHT

Saçlarımız Neden Kalıcı Olarak Dökülür? Bilimsel Yönden Açıklıyorum!

DHT hormonu, diğer bir ifadeyle dihidrotestosteron, erkeklerin büyüme hormonu olan testosteron hormonuna bağlıdır. Bu hormon, kandaki besleyici hücrelerin saç köklerine ulaşmasına engel teşkil etmektedir. Yeteri kadar beslenemeyen saç kökleri, telojen fazında uzun bir süre kaldığından kelleşmeye ve kalıcı olarak saç kaybına neden olmaktadır. Bunu daha iyi anlayabilmek için sizlere saç döngüsünden bahsetmek istiyorum.

Saçların fazlardaki döngüsü

Saçlarımız Neden Kalıcı Olarak Dökülür? Bilimsel Yönden Açıklıyorum!

Saç köklerimiz; anajen, katajen ve telojen olmak üzere üç fazda tetkik edilir. Anajen fazda saç kökleri, kana temas hâlinde olduğundan dolayı devamlı olarak beslenir ve güçlüdür. Ancak her saç, dökülür ve kendini yeniler. Anajen fazda uzun bir süre kaldıktan sonra katajen fazına geçerek kandan uzaklaşmaya başlar. Katajen fazında 1-2 hafta kaldıktan sonra kandan daha da uzaklaşarak deriye yaklaşır ve yeteri kadar beslenemediğinden dolayı dökülür. Ancak telojen fazından sonra tekrar bir döngü başlar ve saç kökü anajen fazla yeniden büyür. Lakin DHT hormonu dolayısıyla anajen fazındaki süreç çok daha kısalabilmektedir. Saç kökleri, anajen fazdan ziyade telojen fazda kaldığı için saçlar büyümez ve tekrar anajen fazına dönemez. Dolayısıyla kelleşme başlar ancak gene de o bölgenin altında her zaman bir saç dokusu bulunur.

Erkeklerde kellik sorunu varken kadınlarda neden yok?

Saçlarımız Neden Kalıcı Olarak Dökülür? Bilimsel Yönden Açıklıyorum!

Yukarıda da bahsettiğim gibi, DHT hormonu testosteron hormonuna bağlı olduğundan ve testosteron hormonu erkeklerin büyüme hormonu olup kadınlarda çok az salgılandığından dolayı erkeklerdeki kadar baskın değildir. DHT hormonu kadınlarda çok daha az tesir gösterdiğinden dolayı erkeklerdeki gibi telojen fazdan anajen faza tekrar geçişte bir sorun yaşanmamaktadır. Ancak gene de yaş ilerledikçe tıpkı erkeklerde olduğu gibi kadınların saçlarında da kalıcı dökülmeler olabilmekte ve saç derileri daha kolay görünür hâle gelebilmektedir. Saç dökülmelerini de biz temel başlıkta iki şekilde inceleyebiliriz:

A) Erkek tipi saç dökülmesi

Saçlarımız Neden Kalıcı Olarak Dökülür? Bilimsel Yönden Açıklıyorum!

Erkek tipi saç dökülmesi sadece erkeklerde değil, kadınlarda da görülebilmektedir. Bu tip dökülmede, alnın kenarlarından yukarıya doğru bir açılma başlar. Kimilerinde öylece kalır, kimilerindeyse daha da ilerleyerek orta kısımda buluşur ve ön kısım tamamen dökülür. Ayrıca saçın tepe noktasında da dökülme olabilir. Bu tip dökülmelere ''erkek tipi saç dökülmesi'' denir. Yan ve arka kısımdaki saçlar ise daha dirençli olduklarından dolayı bu bölgede bir hastalık olmaması durumunda dökülme olmaz. Bu yüzden saç ekiminde de bu bölgedeki saç kökleri alınarak ön taraflara ekilir.

B) Kadın tipi saç dökülmesi

Saçlarımız Neden Kalıcı Olarak Dökülür? Bilimsel Yönden Açıklıyorum!

Kadın tipi saç dökülmesi sadece kadınlarda değil, erkeklerde de olabilmektedir. Bu tip dökülmede, erkek tipi saç dökülmesinin aksine sadece şakak ve tepe kısmı değil; saçlar genel olarak bütünüyle seyrelmeye başlar. Saç miktarında ciddi bir azalma yaşanır. Bu tip dökülme de yine erkek tipi saç dökülmesinde olduğu gibi kalıcıdır.

Kalıcı saç kaybı bir hastalık mıdır?

Saçlarımız Neden Kalıcı Olarak Dökülür? Bilimsel Yönden Açıklıyorum!

Saç kaybı bir hastalık belirtisi değildir. Saçlar zaten ölü dokulardır, canlı değillerdir. İnsanın evrimsel sürecine baktığımızda vücut kıllarında ciddi bir azalma olduğunu görebiliriz. Keza milyonlarca yıl sonra kadın-erkek fark etmeksizin saçlarımızı tamamen kaybetme ihtimalimiz de olabilir. Kaldı ki kirli hava saçları kalıcı olarak daha çabuk dökebilmektedir. Ayrıca kelleşme sadece insanlarda değil, en yakın kuzenlerimiz şempanzelerde de gözükmektedir. Yani saçlarımızı kaybetmemizi evrimsel sürecimizde de takip edebilmekteyiz.

Peki kalıcı saç kaybı neden herkeste aynı yaşta başlamayıp, aynı ölçüde olmuyor?

Saçlarımız Neden Kalıcı Olarak Dökülür? Bilimsel Yönden Açıklıyorum!

Vücudumuzda salgılanan androjen hormonu doğrudan kıllarla ilgilidir ve vücutta ne kadar fazla salgılanırsa kişi o kadar kıllı olur. Kaldı ki her insanın vücudundaki kıl sayısı da eşit değildir. Hormonlar, her insanda eşit düzeyde salgılanmaz. Testosteron hormonu yüksek, DHT baskın bir bireyde saçlar daha erken yaşta kalıcı olarak dökülür. Hormonal durumlar genetik faktörlerden kaynaklı olduğundan kalıcı saç dökülmeleri için de ''genetik'' tabirini kullanırız zaten.

Saçlarımızın kalıcı olarak ne zaman döküleceği hakkında aile bireylerinin saç durumu bir fikir verebilir mi o hâlde?

Saçlarımız Neden Kalıcı Olarak Dökülür? Bilimsel Yönden Açıklıyorum!

Bu sorunun cevabı hem evet hem de hayır. Mesela erkek bireylerin babalarının saçları kaç yaşında döküldüyse kendi saçları da o yaşlarda dökülecek diye bir kural yoktur. Bu daha erken yaşta da olabilir daha geç yaşta da. Kaldı ki kişinin hormonal düzeyinde sadece baba tarafı etki etmez, anne tarafı da etki edebilir. Anne tarafındaki bireylerin saçları gür ise babası erken yaşta kel olsa bile kişide kellik sorunu olmayabilir. Bu durum kadınlar için de geçerlidir. Ancak yaygın olarak aile bireylerinin saçlarındaki durumlar sizin saçlarınızın gelecekteki akıbeti hakkında fikir verebilir.

Kalıcı olarak dökülen saçlar geri çıkar mı?

Saçlarımız Neden Kalıcı Olarak Dökülür? Bilimsel Yönden Açıklıyorum!

Kalıcı olarak saç dökülmeniz varsa dökülen saçları doğal olarak geri getirmeniz mümkün değildir. Genelde çeşitli şampuan ve bitkisel ilaç reklamları yapılsa da bunlara inanmamanızı ve kullanmamanızı tavsiye ederim. Etkisi tüm dünyada kanıtlanmış sadece ''Minoxidil'' adında bir ilaç vardır ve dökülen saçları geri getirebilir. Zira içindeki madde kıllandırma yaptığından saçları tekrar büyütebilmektedir. Ancak şikâyetlere bakılırsa hem çok fazla kaşıntı yapmakta hem de kullanmayı bıraktıktan sonra saçlar tekrar dökülmektedir. Eğer veda ettiğiniz saçlarınızı geri istiyorsanız tek çözüm saç ekimi yapmaktır ve şanslısınız ki Türkiye, dünya üzerinde saç ekim hizmetini en başarılı şekilde yapan ülkedir.

Peki madem kalıcı dökülen saçı geri getiremiyoruz, kalıcı dökülmeyi engellemenin bir yolu var mı?

Saçlarımız Neden Kalıcı Olarak Dökülür? Bilimsel Yönden Açıklıyorum!

En başta da belirttiğim gibi, günde 8 ile 100 saç telinin dökülmesi gayet doğaldır. Eğer saçlarda ciddi bir açılma başlamışsa kalıcı saç dökülme meydana geliyor olabilir. Evvela bir cildiyeciye gidip kan değerlerinize baktırmanızı tavsiye ederim. Zira B12 eksikliğinden dolayı saç kaybı olabilmektedir. Ancak yukarıda bahsettiğim şekilde, genetik faktörlerden kaynaklı bir dökülme başlamışsa bunu durdurmanın bir yolu yoktur. O saçlar ne olursa olsun dökülecektir.

Saçlarımız Neden Kalıcı Olarak Dökülür? Bilimsel Yönden Açıklıyorum!
36 Cevap