Kalbin Anatomisi, Kalbin Çalışması

Bu gün vücudumuzun en önemli organı olan kalpten dem vuracağız. Okuduğunuzda hakikaten vücudumuzun neden en önemli organı olduğunu anlayacaksınız. Öyleyse başlıyoruz.

Kalp, kanı pomapalamaktan bir an bile yorulmayan hayati bir organdır.

Yetişkin ve sağlıklı insanlarda kalp atış hızı dakikada 60-100 aralığında olması normaldir. Uzun zamandır sporla ilgilenen kişilerde nabız 45-60 seviyelerine kadar düşer.

Kalbin Anatomisi

Kalbin yapısı karışık gibi görünse de çalışma mantığını bilmek kolaydır.

Öncelikle kalbi bir inceleyelim. Damarlardan başlayalım. Görselde gördüğünüz mavi renkli damarlar kalpte kirli kanı taşır. Biz bunlara adı üstünde atar damar diyoruz. Yani kirli kanı bu damarlar aracılığı ile atıyoruz. Kırmızı renkli damarlar da temiz kanı taşır ve buna da toplardamar diyoruz. Diğer bir anlamı temiz kanı bu damarlar aracılığı ile yine adı üstünde topluyoruz. Aort ise temiz kanı tüm vücuda yayan önemli bir damardır.

Gelelim kalbin bölümlerine... Kalp, Sağ Kulakçık- Sağ Karıncık ve Sol Kulakçık-Sol Karıncık olmak üzere 4 bölümden oluşmaktadır. Sağ Kulakçık ve Sağ Karıncığı birbirinden ayıran bir de Kapakçıklar vardır. Biz buna Sağ Kapakçık diyoruz. Aynı şekilde Sol Kulakçık ile Sol Karıncığı ayıran bir de Sol Kapakçık vardır. Bu kapakçıklar her kasılmada kalbin tek yönlü kan akışını sağlar. Tek yönlü diyoruz çünkü iki yönlü akış olursa temiz kan ile kirli kan birbirine karışır. Görselimizde çok ayrıntılı olmasa da biz yine de yazalım. Zira bir sonraki görselde gerçek bir kulakçık nasıl olur göstereceğiz ayrıntılarıyla.. Konumuza dönelim, ne diyorduk? Anatomi.. Sağ Karıncık ile Sol Karıncığı birbirinden ayıran bir de his demeti vardır. Bu his demeti o kadar güçlüdür ki kalbin her pompaladığında ve ortaya çıkan kasılmalarda asla yırtılmazlar. İlerleyen görsellerde bunu açıklayacağız.

İnsan kalbi günde yaklaşık 100 bin, yılda 35 milyon kez atar.

Kalbin İç Yapısı

Şimdi gelelim kalbin içsel yapısını incelemeye. Esasen görsele bakınca bu bölümde çok fazla derine inmeye gerek yok. Çünkü görselde fazla detay yok. Maksat kalbi bir de bu şekilde görebilmek. Çünkü bir önceki görselde mesela kapakçık temsili olarak 1 ya da 2 tane gösterilmiş. Halbuki kapakçıklar 3 veya daha fazlası olabiliyor. Görsele baktığımızda Sağ Kulakçık ile Sağ Karıncık ve Sol Kulakçık ile Sol Karıncık arasındaki beyaz olan bölüm bahsettiğimiz kapakçıklardır ve bunlar kalbin her kasıldığında kanın karıncığa doğru tek yönlü akışını sağlar. Hani şu kanı karıncığa püskürten sağ ve sol kapakçıklar. Tek yönlü akış var diyoruz çünkü önceki görselde de ifade ettiğimiz gibi tek yönlü akış olmazsa Sağ Kulakçık ile Sağ Karıncıık'ta biriken kirli kan, Sol Kulakçık ile Sol Karıncık'ta biriken temiz kanla karışır. Kapakçıklara bakınca bunun yaratılış açısından pek mümkün olamadığını görüyor ve anlayabiliyoruz. Ancak kapakçıklarda bir yırtılma söz konusu olursa belki bu mümkün olabilir. Zira kapakçıklar hayati önem taşıyor. Bunu ivedilikle üzerine basa basa ifade etmek isteriz.

Kalbin büyüklüğü sadece iki yumruğunuz kadardır. ...

Kalp ve Damarlar

Şimdi gelelim kalpteki damarların kan akışının yönüne.. Organlardan gelen kirli kan, görselde ifade edildiği gibi öncelikle mavi çizgili atardamara girer. Bu damarlardan gelen kirli kan ilk önce Sağ Kulakçığa iletilir. Kirli kan diyoruz çünkü bu kanda oksijen yoktur ve bolca dioksit içerir. Sağ kulakçıktan çıkan kan, Sağ kulakçık ile sağ karıncığı birbirinden ayıran (Trisküspit kapak) kapakçığa, oradan da sağ karıncığa dolar ve kirli kan Pulmoner Arter dediğimiz atardamarlar aracılığı ile akciğere gider. Akciğerlere gelen kirli ve oksitli kan, bolca oksijenle zenginleştirilip tekrar toplardamar (Pulmoner Venler) aracılığı ile kalbe döner. Kalbe akciğerlerden gelen temiz kan, akciğer toplardamardan girerek önce sol kulakçığa gelir ve oradan sol karıncığa Mitral kapak ile püskürtülerek karıncığı doldurur. Sol karıncıkta biriktikten sonra en nihayetinde hayati damarlarımız olan Aort'a iletilir. Aort aracılığı ile de temiz kan tüm organlarımıza ulaşarak büyük dolaşımı sağlar. Büyük dolaşımın son aşaması olan sol karıncık da bu açıdan çok ama çok önemli bir odacıktır. Bu sirkülasyon günün her saniyesinde kalbimizde gelişen bir olaydır ve bu muhteşem organ sizin de anladığınız üzere bir Valf ya da kaba tabirle pompa görevini üstlenir.

Kalbimiz her gün, bir kamyonu 23 kilometre ilerletecek kadar enerji üretir.

Damarların Kabataslak Akış Yönü

Kalbin 4 odacıktan oluştuğunu zaten biliyorduk. Yani sağ kulakçığa (Right Atrium) gelen kan Sağ kapakçık (Triküspit kapak) aracılığı ile sağ karıncığa (Right Ventricle) dolar. Oradan giden kan akciğer atardamarlara ulaşarak akciğere taşınır ve kirli kan akciğerlerde temizlenir. Akciğerlerde temizlenen kan tekrar kalbe akciğer toplardamar ile dönerek sol kulakçığa (left atrium) dolar ve mitral kapakçıklardan tek yönlü olarak püskürtülen temiz kan sol karıncığa (left ventricle) dolar ve oradan aorta giderek tüm vücuda temiz kan pompalanır.

Kalp vücuttan sökülse bile bir süre daha atmaya devam eder. Çünkü kalp kendi elektriksel iletimine sahiptir.

Kalp kasılırken neler oluyor?

Bu bölüm aslında gereksizdi ancak kirli kanın geliş ve temiz kanın gidiş yönünü iyi kavrayamayanlar için önemli bence. Kısaca daha iyi anlaşılması açısından da değinmekte fayda var. Mesela sağ kulakçıktan kapaklar aracılığıyla sağ karıncığa dolup giden kirli kanın direkt sol karıncığa geçmediğini, akciğer atardamarı ile akciğerlere dolup dioksitli kanın temizlendikten sonra akciğer toplardamara geçerek sol kulakçığa, oradan da kapakçıklar aracılığıyla sol karıncığa dolarak aorta gittiğini ve en nihayetinde temiz kanın tüm vücuda yayılarak büyük dolaşımı gerçekleştirdiğini artık biliyoruz ve amaç da zaten bu pekiştirmekti.

Kalp sağlığı için illa spor salonlarına gitmeye ya da yürümek için yürüyüş bantları kullanmaya gerek yoktur. Özellikle 40 yaş üstü kişilerde yürüme bantları ortopedik travmaya sebep olabilir. Oysa sokakta yapılacak bir yürüyüş sadece kalp değil ruh sağlığı için de faydalıdır.

Kalpten gelen ses dalgaları ve kalbin anlık hareketleri

Bencemizin son anektoduna yaklaşırken en önemli bilgiyi de sona sakladık. Baktığımızda kalbin anlık hareketlerini çeşitli ses dalgalarıyla gözlemlediğimizde olması gereken görseldeki gibidir. Eğer sarı bölgelerin ses dalgaları düşük olursa neler olabileceğini kestirebilmek de zor değildir. Bazen anneniz ya da babanız veya sizler Kardiyoloji'ye gittiğinde bu tesletlere maruz kalırsınız ve elinize bununla ilgili küçük bir de kağıt tutuştururlar. İşte bu kağıtta bu ses dalgalarının çizimleri vardır ve çoğunuz bunu anlayamazsınız. Artık bu benceyle de anlamış oldunuz.

Daha önce de dediğimiz gibi, mutluluk gerçekten de kalp sağlığına yardım eder. Gülümsemek de öyle. Gülümsemek vücudunuzda %20 daha çok kan akışı sağlar ve damar duvarınızı rahatlatır.

Umarım sağlıklı nice mutlu günlerde esen kalırsınız. Bilal'e anlatır gibi anlattıysak da affola.. Bir bencemizin de böylece sonuna gelmiş bulunmaktayız. Beğeni ve görüşlerinizi mutlaka bekliyoruz. Unutmayın; Yorumlarınız, unuttuklarımızı tamamlar.

Sevgiler.