Çocuklara İlk Kuralları Nasıl Koyulmalı?

Muallime__

Çocuklar yapıları itibariyle kural ve rutin isterler. "Kuralları kim sever ki?" diye düşünenleriniz olacaktır elbette. Fakat çocuklar sebeplerini bildikleri kurallara BAYILIRLAR! Çünkü çocuklar neyi nerede ne zaman yapmaları gerektiğini bilemeyen minik varlıklardır ve bunu yetişkinlerin yönlendirmeleriyle öğrenirler. Bu yönlendirmelere de biz "Kural" diyoruz.

Öncelikle şunu söylemeliyim ki, ilk kuralları uygulamak dünyanın en zor işlerinden biri olduğu için biraz uzun da olsa Bence'mi başından sonuna kadar eksiksiz okumanızı tavsiye ederim!

Çocuklara İlk Kuralları Nasıl Koyulmalı?

Sizlere kendi okul öncesi öğrencilerimle yaşadığım deneyimlerden yola çıkarak nasıl kurallar koymamız gerektiğini ve bu kuralları nasıl uygulamamız gerektiğini naçizane anlatmaya çalışacağım.

Çocuklara Yapma demeyin! Onlara kural koyun!

Bir çocuğa yapma dediğinizde çocuk soru işareti dolu bir sepete düşer.

Peki bunu yapmamalıysam ne yapmalıyım?
Çocuklara İlk Kuralları Nasıl Koyulmalı?

Bu yüzden çocuklara önceden onların yapabileceği yanlışlıkları ön görerek kural koymalıyız. Örneğin: Masadan kaçmaya eğilimli, yemeğini israf eden, kendisi yemeyen, yemek seçen bir çocuğunuz var. (Sınıfımda bu özelliklere sahip 10 öğrencim vardı.)
O halde kurallarımızı kesin ve net şekilde, ilk olarak en acil 2 kuralla başlayacak şekilde koyalım.


1. Kural: Masadan kalkmak yok.
2. Kural: Herkes kendi yemeğini kendi yiyecek.

Özel bir gereksinimi yoksa, bir çocuk 2 yaşına geldiğinde kendi yemeğini rahatlıkla yiyebilecek yaştadır. Burada önemli olan anne ve babanın kararlı olması ve kararından asla vazgeçmemesidir. Siz daha ilk kuraldan vazgeçtiğiniz anda çocuğunuzun diğer hiçbir kuralınıza uymayacağına adınız gibi emin olabilirsiniz. Fakat sizin gösteremediğiniz kararlılığı çocuğunuz mutlaka gösterip direnecektir. Düşüncesi de tıpkı şöyle olacaktır:

Eğer ben kararlı bir şekilde ağlarsam, masadan kaçmaya devam edersem ve yemeğimi yemeyip aç kalırsam anne babam pes edip bu kuraldan vazgeçecekler!

Çocuklara İlk Kuralları Nasıl Koyulmalı?

İlk kuralları uygulamak her zaman zordur. Çünkü çocuğunuz sizin ne kadar kararlı olduğunuzu bilmediğinden sınırlarını sonuna kadar zorlayacaktır. Burada size düşen görev sabırla, hiçbir tepki göstermeden, hiçbir şey söylemeden çocuğu defalarca sandalyeye oturtmak olmalı. Kuralı koyduğunuz ilk günlerde çocuğunuzun sevdiği yemekleri yapmanız da kuralı uygulamanıza yardımcı olacaktır. Yemeğini yemezse sofradan aç kalkacağını bilmeli. Bu yüzden çevrede yiyebileceği abur cubur bırakmayın. Mümkünse evde hiç bulundurmayın. Sadece eğer yaşı küçükse yemeği masada bırakın ve "Acıktığın zaman masaya oturup yemeğini yiyebilirsin." diyebilirsiniz. Fakat yaşı 8'den büyükse ve gerçekten uygulayabileceğinize inanıyorsanız diğer öğüne kadar beklemesini söyleyebilirsiniz.

Çocuklara İlk Kuralları Nasıl Koyulmalı?

Eğer sorun gerçekten büyükse ve birden fazla çocuğunuz varsa benim okulda uyguladığım yöntemi de uygulayabilirsiniz.

Öğrenci sayım fazla olduğu için, sadece yemekte geçerli olan bir yıldız çizelgesi yaptım ve yemek kurallarına uyarak yiyen öğrencilerime yıldız verdim. Belki inanmayabilirsiniz fakat sadece bu bile çocuklara çok büyük etki yaptı.

En çok yıldızı kimin alacağı önemli değildi. Çünkü ben sınıfımda hiç bir zaman öğrencilerimi birbiriyle rekabet ettirmedim. Benim sınıfımda sonuç değil süreç önemlidir.

Bu benim tüm sene boyunca uyguladığım tek ödül sistemiydi ve 3 ay sonunda yıldızları vermeden de gayet birer hanımefendi ve beyefendi gibi sofra adabının A'dan Z'ye her kuralına uygun yemek yediler.

Çocuklara İlk Kuralları Nasıl Koyulmalı?

Kurallar oturduktan sonra en az 10 gün, en fazla 15 gün bekleyin.

Diğer kuralı koymadan önce bu kuralın iyice oturmasını, sizin uyarmadan çocuğunuzun kuralları eksiksiz uygulamasını bekleyin. Aksi taktirde çocuk isyan edebilir ve ilk kuralları da uygulamamaya başlayabilir. Yani ters tepebilir.

Çocuğunuz anlayacak yaştaysa, bundan sonraki kuralları birlikte koyun.

Elbette bu tüm ipleri çocuğa verin "Hadi oğlum artık evin kurallarını sen koy bakalım." diyin demek değil. Size bunu sınıfta nasıl uyguladığımı anlatayım.

Çocuklara İlk Kuralları Nasıl Koyulmalı?

Öncelikle çocuklarla düzenli olarak her hafta sınıfa meyve ve sebze getirerek bu meyve ve sebzelerin vitaminleri, nelere iyi geldikleri, bunlardan hangi yemekleri, reçelleri, turşuları, kekleri, böreklerimizi yaptığımızı konuşup, bunların bir kısmını da uyguladık. Bunları yiyenlerin vücudundaki gelişmeleri, yemeyenlerin de nasıl kötü etkilendiklerini anlattık.

Belki inanmayabilirsiniz fakat sınıfımda kırmızı meyve ve sebzeleri yemeyen bir çocuğum vardı. Domates veya salça girmiş hiçbir yemeği yemiyor, asla elma gibi kırmızı meyvelere dokunmuyordu bile. Fakat birlikte yemek, turşu, elma çayı gibi şeyler yapa yapa, kendi yaptığı şeyleri yemeye, dolayısıyla da bu sebze ve meyvelere alışmaya başladı.

Çocukların yemedikleri yemekleri kendilerinden yardım alarak yapın.

Çocuklara İlk Kuralları Nasıl Koyulmalı?

Böylece 3. kuralı koyma vaktimiz de gelmişti!

Öğretmen -Çocuklar bu sebzeleri yemezsek ne olur?
Çocuklar -Hasta oluruuuz, büyüyemeyiiiiz, koşamayıııız, uzayamayıııız...
Ö-O zaman yemek saatimize hep birlikte bir kural daha koyalım mı?
Ç-Yemekte konuşmayalım öğretmenim!
Ö-Belki daha sonra o da olabilir fakat bu gün konuştuklarımız hakkında bir kural koymak istiyorum ben.
Ç-Tüm yemeklerimizi yiyelim öğretmenim!
Ö-Harika! O zaman kuralımız şu olsun: Tüm vitaminleri alabilmek için o gün yemeğe ne çıktıysa hepsinden bir kaşık kadar az da olsa yemeyene yıldız yok!
Ç-Eveeeet!

Tabii ki bu coşkulu evetler, yemekte pırasa veya kabak çıktığında kocaman bir "Yaaaa öğretmenim ben yemesem" cümlesine dönüşüyor ama taviz vermek yok. Kural kuraldır. Sırf yıldız alabilmek için her yemekten azar azar yemeye başladıkları için sene sonunda o pırasaları ve kabakları büyük bir iştahla yemeye başladılar. :)

Çocuklara İlk Kuralları Nasıl Koyulmalı?

İlginç olanı ise, daha sonra sınıfta kendileri, koyduğumuz diğer kurallara eklemeler yapmaya başladılar.

Öğretmenim oyuncakları düzgün toplayalım kuralı koyalım mı? Oyuncaklarımızı bulamıyoruz!

Kıssadan hisse

Çocukların ilk kurallarını koyarken en elzem olanından başlamalı.
Kesinlikle taviz verilmemeli.


Sabırlı Olunmalı.


Sinirlenme, kızma gibi şeyler çocuğa yansıtılmadan içinizde tutulmalı.


Yüzünüz ifadesiz olmalı, eğer çocuğunuzun kurala uyduğunu görürseniz hemen gülümseyin.


Çocuğunuzu tanıyın ve çocuğunuz kurala alışmadan bir başkasını onun sırtına yük etmeyin.


Kuralları beraber koyun fakat koyarken yönlendirmeyi siz yapın.

Umarım işinize yarayacak bir Bence olur. Sevgiyle kalın. :)

Çocuklara İlk Kuralları Nasıl Koyulmalı?
29 Cevap