Türkiye’nin 11 ilinde büyük can ve mal kaybına yol açan Kahramanmaraş merkezli depremlerin ekonomiye etkisiyle Şubat ayında gelirlerde düşüş, giderlerde artışa bağlı olarak “olağanüstü kötü” seviyesine çıkan bütçe dengesi, martta “normal kötü” pozisyonuna geri döndü.
Şubatta 170,6 milyar lira ile rekor kıran bütçe açığı, martta 47,2 milyar liraya düştü, ancak buna rağmen ilk çeyrek bütçe açığı 250 milyar lirayı buldu. Hazine ve Maliye Bakanlığı Mart ayı bütçe gerçekleşmelerini açıkladı.
Merhaba... Sorunuzu "Senin bütçen ne durumda?" diyerek güzel bir şekilde ifade etmişsiniz. Yani şunu demek istiyorum, aslında gerek kişilerin gerekse devletin bütçesi, gelir ve giderler ile ilgilidir. Eğer giderler gelirlerden fazla ise kişilerin bütçesi de, devletin bütçesi de açık verir. Tabii ki burada devlet, kişilere göre daha avantajlıdır. Devlet, vergilerin yetmediği durumlarda, kişilerin yapamadığı bir şey yaparak para basabilir. Ancak tabii ki bu da enflasyona neden olur. Sorunuzda da ifade ettiğiniz gibi devletin giderinin gelirinden fazla olması durumuna bütçe açığı denir.
Tıpkı kişisel bütçemizde olduğu gibi devletin de gelir – gider tablosu bulunmaktadır. Arkadaşların yorumlarına baktığımda, herkesin gelir-gider tablosunda açık bulunduğu görülüyor. Devletler, vatandaşlarının ihtiyaçlarını karşılamak ve onlara hizmet sunmak için gelire ihtiyaç duyar. Bizim devletimizin en temel gelir kaynağı vergilerdir. Katma değer vergisinin yüksek olduğundan herkes yakınmasına rağmen ülkemizdeki vergi gelirleri düşünüldüğü kadar yüksek düzeyde değildir. Çünkü esas vergilendirilmesi gereken kısım gelirlerdir ki bu konuda sıkıntı bulunmaktadır.
Devletin bütçesinde denklik yani gelir-harcama eşitliği önemli iken, kişisel bütçemizde gelirimizin harcamamızdan yüksek olması güzel bir şeydir. Bütçe, son üç ayda sorunuzda da belirttiğiniz gibi rekor düzeyde açık verdi. Bütçede deprem ve seçim açığı oldu dersek yanlış olmaz. Umalım ki bütçe açığında ortaya çıkan bu olumsuz tablo, seçim sürecinin tamamen sona ermesinden sonra bir vergi dalgasına neden olmasın.