Spiritüel Tarikat Lideri mi? Müziğin Romantik Prensi mi? 21 Başlıkta Pop Müziğin En Gizemli Şarkıcısı İlhan İrem

Funda_a

Şahsen 70'li yıllarda furya haline gelen pop müziği severek dinleyen biriyim. Bugün KizlarSoruyor'da bambaşka bir yönüyle ele alıp, aslında ne olduğu, kim olduğu konusunda çoklu seçenekler sunacağım müzisyen de o yıllardan gelen, en sevdiklerimden biri. Aynı zamanda en gizemlisi.

O isim pop müziğinin naif sesi İlhan İrem ve onun yarı gizli mistik dünyası..

Türk pop müziğinin romantik prensi İlhan İrem
Türk pop müziğinin romantik prensi İlhan İrem

Çok sevmek ve şarkılarını severek dinlemek, onu çok iyi tanıdığımız anlamına gelmiyor elbette. Bir çok seveni gibi ben de kendisi hakkında çok bilgi sahibi olmayan biriydim. Ta ki bu yazı için bir araştırma yapana kadar. Öğrendikçe, tanıdıkça insanın kendini derin bir kuyunun dehlizlerine doğru hızla gidiyor hissiyatı veren saatlerden sonra çıktığım aydınlıkta, onun deyimiyle, hatta sloganıyla 'ışık ve sevgi ile' dolu yazıma başlamak için sabırsızlanıyorum..

İlhan İrem, Türkiye'nin Pink Floyd'u

Gemiler döner geriye / 1989

“Kendimi tüm kainatların bir parçası olarak görüyorum..”diyen İlhan İrem, 1970’li yılların romantik prensi aslında 150 bin üyesi olduğu söylenen neo-spiritüel bir İnanç dünyasının lideri. Pop un zirvesine çıkarak kapattığı 70’li yılların ardından çevresinden uzaklaşıp içine kapanarak spiritüel bir yolculuğa çıkan İrem , bu yeni döneminde şok edici bir görsel külliyat oluşturmuş. Uzaylıların, uzay gemilerinin yer verildiği hatta üçgen, davut yıldızı, dama desenleri ve Ra’nın gözü gibi farklı sembollere sıkça rastlanan klipleriyle Türkiye popüler müzik tarihinde eşi benzeri görülmemiş mistik bir figür olmuş..

Spiritüel Tarikat Lideri mi? Müziğin Romantik Prensi mi? 21 Başlıkta Pop Müziğin En Gizemli Şarkıcısı İlhan İrem

1-) Bursa’lı kalburüstü bir ailenin oğlu olan İlhan Aldatmaz (İrem) Bursa kolejinde okurken okul arkadaşlarıyla kurduğu 'Meltemler' orkestrasının solisti olarak müzik dünyasına adıma atıyor ve taa o yıllarda keşfettiği ruh dünyasındaki başkalığın etkileriyle şarkılarını seslendiriyor.

Spiritüel Tarikat Lideri mi? Müziğin Romantik Prensi mi? 21 Başlıkta Pop Müziğin En Gizemli Şarkıcısı İlhan İrem

2-) Sahnede yabancı şarkıcıların coverlarını seslendirmek bir süre sonra genç İrem’i tatmin etmemeye başlıyor. Odasında kendi tabiriyle ‘perdeler ardında’ besteler yapmaya ve bu bestelerini grundig teybine kayıt etmeye başlıyor. Bestelerini dinleyen abisinin ön ayak olmasıyla İstanbul’a gelip kendisine albüm yapacak bir prodüktör arıyor.

Spiritüel Tarikat Lideri mi? Müziğin Romantik Prensi mi? 21 Başlıkta Pop Müziğin En Gizemli Şarkıcısı İlhan İrem

3-) “Anlasana şarkımın değeri bende çok başka. Çünkü Anlasana’da ilk defa o genç odamdan çıkıp ilk defa kainatlara, kozmosa yönelmiştim. Farklı şeyler söylemeye çalışmıştım. “ diyerek spritüel yolculuğunun ilk sinyallerini veriyor. Şarkıları ile mesaj veriyor adeta.

Anlasana / 1975

İlhan İrem kariyerinde özel bir yere sahip olan bu şarkının üretim aşamasını yıllar sonra bir dergide kaleme almış.

1975 senesinde Anlasana’yı bestelerken çok somut bir göksel buluşma yaşadım. O günden başlayarak başka bir bilinç boyutu bana el verdi. Benliğimde sürekli anlatılmaz bir ışık enerjisi taşıyorum. Beynime, yüreğime, ruhuma, üretimlerime geleceğimiz olan bir başka boyut bilgileri yüklendi. Tanrısal kristalize bir ışık, beyin kıvrımlarımdan geçerek üretimlerime evrensel sevgi çağının şifrelenmiş bilgi partiküllerini taşıyor durmaksızın. Bir sonrakilerin daha öncekilerin şifre çözücüsü olarak şekillendiği, gizemden bir başka gizeme dönüşen görüntüler.. Bu anlatımları güzelleşen, güzelleşmeye niyetli birilerine yansıtıyorum yıllardır..

4-) Bazı şarkılarını trans halindeyken yazıyor ve bu eserlerin kâinatların sesini taşıdığına, dünya dışı güçler tarafından bilincine aktarıldığına inanıyor.

Spiritüel Tarikat Lideri mi? Müziğin Romantik Prensi mi? 21 Başlıkta Pop Müziğin En Gizemli Şarkıcısı İlhan İrem

5-) Mevzu bahis İlhan irem olunca onun nevi şahsına münhasır fan grubundan bahsetmeden olmazdı. İlhan İrem’in ürettiği ‘Evrensel sevgi planeti felsefesi’ ne inanan ve kendilerine İrem’in aynı isimli şarkısından yola çıkarak ‘sevecen’ adı verilen bu özel gruba ‘İrembağı’ deniyor..

Spiritüel Tarikat Lideri mi? Müziğin Romantik Prensi mi? 21 Başlıkta Pop Müziğin En Gizemli Şarkıcısı İlhan İrem

6-) İrembağı belki de Türkiye’ nin en esrarengiz fan grubu. İrem’in gizemli şarkı sözlerinde hayatın anlamını arayan kulüp üyeleri forumlarda birbirlerini ‘ışık ve sevgiyle’ sözleriyle selamlıyorlar. İlhan İrem’i ‘ışık dost’ adıyla anıyorlar ve konserlerine de ayin demekten çekinmiyorlar.

Spiritüel Tarikat Lideri mi? Müziğin Romantik Prensi mi? 21 Başlıkta Pop Müziğin En Gizemli Şarkıcısı İlhan İrem

7-) 1997 senesinde henüz 50 bin üyesi varken beş tanesi yurt dışında olmak üzere toplam 19 merkezde toplandıkları gazetelere yansımış. Ancak yarı kapalı Neo- spiritül fan kulübün buluşmalarına dair internette ve gazetelerde iz bulmak çok zor. Tabi buluştuklarında zaman ne yaptıklarına dair bilgi edinmekte öyle.

Spiritüel Tarikat Lideri mi? Müziğin Romantik Prensi mi? 21 Başlıkta Pop Müziğin En Gizemli Şarkıcısı İlhan İrem

8-) Ezoterik bir cemiyeti andıran bu kulüpte olan ve ‘Işık ve sevgi’ sloganıyla buluşan bu kadar insanın amaçları neydi? Toplandıklarında neler yapıyorlardı? Bu sorular hep yanıtsız kalırken İrem’in açıklaması konuya daha büyük gizem katıyordu; “Şimdilik böyle. Ama gelecekte.. Onu da gelecekte konuşalım.."

Spiritüel Tarikat Lideri mi? Müziğin Romantik Prensi mi? 21 Başlıkta Pop Müziğin En Gizemli Şarkıcısı İlhan İrem

9-) Evrensel sevgi planeti isimli kanalın yüklediği bir video, aynı zamanda irembağı hakkında internette bulunan tek video. Belli ki sevecenler buluşmalarını gizli tutmak isteseler de bir şekilde varlıklarının fark edilmesini istemişler. Ancak daha sonra gizliliği korumak adına bu videoyu da silmişler. Size bir panelden görüntüler izletmek istedim. Bu panelde bir İrem hayranının sözleri ise çok dikkat çekici; "Onu seviyorum ama görmek ya da dokunmak istemiyorum. Olmasa da olur. Düşünmek bile yetiyor.."

10-) Müzik hayatı aşk ve hayal kırıklıklarını anlattığı şarkılarla dolu.. Kendi özel hayatında aynı şarkılarında anlattığı hayal kırıklıklarını yansıtıyor.Türkiye İşçi Partisi Eski Genel Başkanı Mehmet Ali Aybar’ın güzelliği dillere destan kızı Güllü Aybar ve dönemin Ali Aybar’ın güzelliği dillere destan kızı Güllü Aybar ve dönemin pop müzik prenseslerinden Yeliz ile fırtınalı ilişkiler yaşıyor.

Güllü Aybar / Şimdiki hali
Güllü Aybar / Şimdiki hali

11-) Albüm çalışmalarının yanı sıra Eurovision şarkı yarışmasında Türkiye’yi temsil etmek için ulusal elemelere ‘Bir yıldız.. ‘adlı şarkısıyla katılıyor. Ancak askere alınması nedeniyle diskalifiye oluyor. Yarışmadaki rakipleri İlhan İrem’in askerlik yaşının gelmesini fırsat bilip ihbar ediyor. Oysaki tecil belgesini Genelkurmaya göndermesi yeterli olacakken ve İrem bunu gönderirken, basının ağzına sakız olunca dönemin Genelkurmay başkanı Kenen Evren İrem’i askere alıyor.

Spiritüel Tarikat Lideri mi? Müziğin Romantik Prensi mi? 21 Başlıkta Pop Müziğin En Gizemli Şarkıcısı İlhan İrem

12-) Eurovision şarkı yarışmasına katılabilmek için yanıp tutuşan İlhan İrem o dönem TRT Genel Müdürü olan İsmail Cem’e mektup yazıyor ama sonuç değişmiyor. 12 Eylül darbesi sırasında terhis edilen İrem o günden sonra bambaşka bir insan olduğunu söylüyor. Darbede yaşanılan haksızlıklarında etkisiyle artık bireysel değil toplumsal odaklı bir şarkıcı bir nevi muhalif şarkıcı olmayı seçiyor. ‘Olanlar olmuş’ şarkısını işte tam bu dönemde ve içine girdiği mistik duyguları tesiriyle yapıyor.

Olanlar olmuş / 1981

13-) İrem o dönemde sadece parapsikoloji ve metafizik camiasının ilgisini değil Polonezköy’lü güzel Veronika Riji’nin de dikkatini çekiyor. Büyük aşk yaşadığı ve nişanlandığı ve 1983 yılında kesin evlenecekleri dönemin magazin dergilerinde boy boy verilen ilişkide yine hayal kırıklığı yaşıyor ve bu ilişki de ayrılıkla sonuçlanıyor… Romantik prens bu dönemde yaşadığı dönüşümü yıllar sonra Hakan Taştan ve Ersin Kamburoğlu’nun hazırladığı ‘Ölümsüz Ozan’ kitabında şöyle anlatıyor..

‘Boşver arkadaş’larla, ‘Yazık oldu yarınlara’larla, ‘Anlasana’larla, ‘Sazlıklar’la, ‘Ördekler’le, yürüyüp giderken bir gün bir sevgili girdi yaşantıma. Sene 1982. Bana dedi ki, ‘Niye kendini kısıtlıyorsun? Yoğunluğunu görmüyor musun? Resimler yapabilirsin, kitaplar yazabilirsin. Hatta müziğini bambaşka bir evrenselliğin kollarına atabilirsin.’ İşte yeni İlhan İrem macerası böyle başladı. Karşıma çıkan o sevgili etten kemikten bir dişi değildi. Düşümdeki sevgili o. Bir ilham perisi belki. Belki de göksel bir ışığın uzantısı.

Spiritüel Tarikat Lideri mi? Müziğin Romantik Prensi mi? 21 Başlıkta Pop Müziğin En Gizemli Şarkıcısı İlhan İrem

14-) 1986 Eurovision Türkiye elemelerinde Candan Erçetin’in de aralarında bulunduğu Klips ve onlar grubunun seslendirdiği, Türkiye'yi yarışmada temsil eden Halley şarkısının sözlerini yazıyor. TRT ile küpe taktığı için yıldızı barışmadığı için yarışmaya götürülmüyor. 'Cozmik prens' te denilen İrem ise çalışmalarında dünya dışı temaları yoğunlaştırarak ne TRT nin, ne siyasi konjonktürün dayattığı sınırları tanımadığını gösteriyor. Bu arada kendisi ekranlara küpesiyle çıkan ilk erkek sanatçı olarak kayıtlara geçiyor.

Spiritüel Tarikat Lideri mi? Müziğin Romantik Prensi mi? 21 Başlıkta Pop Müziğin En Gizemli Şarkıcısı İlhan İrem

15-) 1989 yılı Uçun Kuşlar Uçun albümü çıkıyor. Bu albümüyle beraber Pencere, Köprü ve Ötesi’nde çıktığı spiritüel yolculuğunda ilk defa aleni biçimde dünya dışı yaşam formlarına göndermeler yapıyor. 'Gemiler döner geriye' şarkısında bahsi geçen gemilerin aslında uzay gemisi olduğunu dönemin popüler dergisi Hey Girl için verdiği röportajda dile getiriyor. Aynı şarkıya çektiği iki klipte de uzay gemisi, uzaylı gibi ufolojik ögelere yer veriyor ve birde üstüne Star Trek selamı çakıyor.

Spiritüel Tarikat Lideri mi? Müziğin Romantik Prensi mi? 21 Başlıkta Pop Müziğin En Gizemli Şarkıcısı İlhan İrem

16-) İrem hayranlarının simgeleştirdiği ‘Işık ve sevgi ile’ sözü 90’lı yıllarda bir slogan haline dönüşüyor. O dönemin radyocularından Ergun Candan her akşam yaptığı programı ‘Işık ve sevgi ile’ sloganıyla bitirince, programın içeriğinin bu sözün derinliğiyle uyuşmadığını söyleyip bu ‘Işık ve sevgi ile’ sözünün kullanım hakkını noterden satın alıyor. Öyle bir hal alıyor ki, İlhan İrem sıradan kavramlardan uzaklaştıkça hayranları ona daha da yakınlaşıyor.

Spiritüel Tarikat Lideri mi? Müziğin Romantik Prensi mi? 21 Başlıkta Pop Müziğin En Gizemli Şarkıcısı İlhan İrem

17-) Ve şimdide beni en çok etkileyen olaya geldi sıra. Yani şimdiki eşiyle tanışma hikayesine.1990 lı yıllarda spot ışıklarından iyice uzaklaşan İrem’in hayatı köklü olarak değişiyor. Bunlardan biri de yaptığı evlilik. Şarkıcının 1991’de ‘Kozmik bir buluşma’ dediği Hansu Atbiner ile Kaz dağlarında evleniyor. Bu öyle bir evlilik ki, Hansu, İrem’i küçükken rüyasında görüyor. İrem’in ‘Ben seni bulamam, Sen beni bul..’ demesi üzerine yıllar sonra İlhan İrem'in konserine geliyor.

Spiritüel Tarikat Lideri mi? Müziğin Romantik Prensi mi? 21 Başlıkta Pop Müziğin En Gizemli Şarkıcısı İlhan İrem

18-) Tüylerim diken diken oldu. 'Ben seni bulamam. Sen beni bul' diyen ve rüyasında gördüğü kişi ile konserinde tanışan bir kadın. Çok etkileyici değil mi? Hikayenin geri kalanı da aynı etkileyicilikte. O konserde tanıştıktan sonra tam 8 sene telefonda görüşen ikili, Hansu’nun ODTÜ Psikolojiyi bitirmesinden sonra kozmik yuvalarını kuruyorlar. Onlar 'Aşkın metafiziği'

Spiritüel Tarikat Lideri mi? Müziğin Romantik Prensi mi? 21 Başlıkta Pop Müziğin En Gizemli Şarkıcısı İlhan İrem

19-) Bu tarihten sonra Hansu İrem’in sanat yönetmenliğini üstleniyor ve bir çok şarkısının sözünü yazıyor. Şarkıcının ‘Bitirme tezim’ dediği ve sanat yönetmenliğini eşinin yaptığı ilk albüm, aynı zamanda İrem’in iyice karanlıklara büründüğü albüm. Adı ‘Koridor’. Dinlenilesi.. Benden söylemesi .

Koridor / 1994

20-) Albümün içinde şarkıcı sevecenlerine ‘Gizli mesaj’ isimli şarkısında sürpriz yaparak tamamen tersten kaydediyor ve bu hareket spiritüel dünyanın, parapsikolojin, metafiziğin nirvanasına eriştiğinin işareti olarak algılanıyor.

Spiritüel Tarikat Lideri mi? Müziğin Romantik Prensi mi? 21 Başlıkta Pop Müziğin En Gizemli Şarkıcısı İlhan İrem

21-) Gazetelerde de zaman zaman yazdığı yazıları başına dertte olan İrem’in son olarak terörist başı Fethullah Gülen hakkındaki mektup formatında yazı yüzünden sıkıntılı günler yaşıyor. Zira kendisi her zaman ‘Fetöfobik’ yazmayı seviyor. İşte bu bağlamda Antalya’da yayınlanan yerel bir gazetedeki yazısında terörist başına ‘Fetüş’ diyen İrem hakkında dava açılıyor ve Fethullahçı terör örgütü ele başı olan Fethullah Gülen’e 100.000 TL tazminat ödemesine hükmediliyor. Gülen cemaatine bağlı medya organları İrem’i ‘tarikat lideri’ olarak lanse ediyor. Tabi ki bu olaylar 15 Temmuz 2016 yılından önce meydana geliyor.

Spiritüel Tarikat Lideri mi? Müziğin Romantik Prensi mi? 21 Başlıkta Pop Müziğin En Gizemli Şarkıcısı İlhan İrem

Çoklu seçenekli bir İlhan İrem analizinde sizin aklınızda kalan nedir bilmem ama, hani derler ya 'adam yapmış abi..' Aynen adam yapmış. Çok güzel şarkılar yazmış, bestelemiş. Üstelik öyle popcorn gibi hızlı yapılan, hızlı tüketilen değil, üzerinde saatlerce düşünülecek şarkılar yapmış. Mesela sazlıklardan havalanan gerçekten ördek mi? Sazlık neyi ördek neyi temsil ediyor.Bunu düşün bir kere.. Düşün ve bulmaca gibi çöz işte. Tüm şarkılarını koy önüne. Hangisi seni anlatıyor. Bul. Bir hüzünlü anında düşün, dinle, hisset.. Anlatmak istediği her ne olursa olsun, sen yine de anlamak istediğini düşün ve öyle dinle.. Demem o ki çok şey var İlhan İrem şarkılarıyla yapılacak..

Çünkü hayat ve de insan, bir ilhan İrem şarkısı gibidir aslında..

Konuşamıyorum (Sazlıklardan havalanan) / 1978

İlhan İrem;

Spiritüel Tarikat Lideri mi? Müziğin Romantik Prensi mi? Yoksa...? Seçim senin.. :)

Sevgiyle..

#funda

Spiritüel Tarikat Lideri mi? Müziğin Romantik Prensi mi? 21 Başlıkta Pop Müziğin En Gizemli Şarkıcısı İlhan İrem
66 Cevap