Çin Neden Taliban'a Destek Oluyor? Doğu Perinçek Neden Taliban'ı Övüyor? İşte Cevabı!

Borjgali_
Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, Taliban lideri Heybetullah Ahundzade ve Pakistan Başbakanı İmran Khan
Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, Taliban lideri Heybetullah Ahundzade ve Pakistan Başbakanı İmran Khan

Taliban, 1996’da Afganistan’da yönetimi ele geçirdiğinde iktidarını ilan etti ve onları Pakistan, Suudi Arabistan ve BAE tanımıştı.
Taliban Afganistan’da kadınların eğitim görmesini ve iş hayatına atılmasını yasaklamıştı. Onları burka giymeye mahkûm etmişti. Aynı zamanda müzik de yasaklanmıştı. Had cezaları uygulanmaya başlanmıştı.
Pakistan Durand Hattı Anlaşması’nın süresinin bitmesi nedeniyle güçlü bir Afganistan görmeyi istemiyordu.
Bu yüzden Pakistan Afganistan’da iç karışıklık ve istikrarsızlık sağlamak için Taliban’ı destekledi ve Afgan hükümetini devirdi.
Şayet güçlü bir Afganistan olsaydı bu Pakistan’ın topraklarındaki Peştun nüfusunun yoğun olduğu bölgenin Afganistan tarafından iddia edilmesi anlamına geliyordu. Durand Hattı Anlaşması ise 1993’te bitiyordu. Bu 100 yıllık bir anlaşmaydı.
Durand Hattı, Peştun nüfusunun yoğun olduğu yerlerin Afganistan ve Pakistan taraflarınca oluşan ayrımına deniyor.
1996’da Taliban iktidara gelince, Pakistan en önemli müttefiki olan Çin’i yanına alıp Taliban’la ilişkisini geliştirdi.
Pakistan ile Çin, Keşmir meselesinden dolayı iki müttefik ülkedir. Hindistan’la ise Rusya müttefiktir Keşmir meselesinde.

Çin Neden Talibana Destek Oluyor? Doğu Perinçek Neden Talibanı Övüyor? İşte Cevabı!


Amerika, Afganistan’a Çin’in gelmesinden ve Orta Asya’ya hakim olmasından rahatsızdı.
Bu Sovyetler’den sonra Doğu Blokuna ait yeni bir ülkenin Afganistan’a el atıp hakimiyet sağlaması anlamına geliyordu.
Daha sonra 11 Eylül saldırıları gerçekleşti ve Taliban’a destek veren ülkeler Amerika’ya küresel terörle mücadelede destek vermek adına desteklerini geri çektiler. Taliban yapayalnız kalmıştı.
Bu saldırı sonrası Amerika Afganistan’a müdahale etti, Afganistan’da Taliban karşıtı Kuzey İttifakı’nı iktidara getirdi.
20 yıllık Taliban ve Amerika savaşının kazananı ise en sonunda Taliban oldu. Amerika Afganistan’dan çekildikten sonra Taliban Afganistan’ın %90’ına hakim oldu.
Joe Biden’ın Afganistan’da çekilme kararının nedenlerinden birisi, onun birincil tehdit olarak Çin’i değil Rusya’yı görmesidir. Hatta Biden Putin’e direkt olarak katil demiştir.
Amerika’daki Cumhuriyetçiler Amerika’nın Afganistan’dan çekilmesine karşıdırlar. Bu karşı çıkışa en başta Bush sahiptir.
Hatta ilginç olarak Doğu Perinçek gibi birisinin Taliban’ı savunması birçok kesim tarafından absürd karşılandı. Perinçek Taliban’ın mücadelesini Kurtuluş Savaşı ile kıyaslamıştı.
Aslında Perinçek’in Taliban’ı savunması çok da şaşılacak bir şey değildir.
Zira Amerika’nın Afganistan’dan çekilmesinden sonra yine geçmişte olduğu gibi Pakistan Çin’i yanına aldı ve Afganistan’da yeni pazarlar ve yatırımlar için Çin kollarını sıvadı. Çin Taliban’a ilişkilerini geliştirmek istediğini söyledi.
Şu anda Afganistan’ın maden yataklarında 1 trilyon dolarlık kaynak bulunmaktadır. Bu ise neredeyse Amerika’nın Afganistan savaşı için harcadığı askeri masrafa denk. Bu kaynaklar ise bakır, demir ve lityumdur.
Özellikle lityum çok önemlidir. Lityum bipolar bozukluk hastalığı için farmakolojide kullanılır. Aynı zamanda lityum araba, dizüstü bilgisayar ve akıllı telefon üretiminde de kullanılan bir elementtir.

Çin Neden Talibana Destek Oluyor? Doğu Perinçek Neden Talibanı Övüyor? İşte Cevabı!


Yani Çin’in Afganistan’dan kârlı çıkma ihtimali çok yüksek. Hâliyle Taliban da güven tazelemek ve Afganistan’a refah getirmek için Çin üzerinden hazineye para kazandırmaya çalışmaktadır.
Her ne kadar Taliban ve İran faktörü birbirine zıt denklemler olsa da, geçtiğimiz dönemlerde Çin İran açılımı yapmıştır ve İran Çin’e tam 400 milyar dolarlık kapitülasyonlar vermiştir.
Çin'in İran'daki yatırımları bankacılık, telekomünikasyon, limanlar, demiryolları, sağlık hizmetleri ve bilgi teknolojisi alanlarında olacak. Bununla birlikte Çin İran’dan ucuza petrol satın alacaktır. İran’ın amacı Batı yaptırımını delmektir.
Bakalım Çin’in bölgedeki varlığı Taliban’ın İran’a olan tavrını nasıl etkileyecek. Özellikle Çin Dışişleri Bakanı Wang Yi’nin son zamanlardaki diplomatik başarıları oldukça dikkat çekici.
Bir de şu dikkatimi çekiyor ki, Keşmir meselesindeki denklemden de örnek verdiğim üzere Afganistan’da Çin ve Rusya karşı karşıya gelebilir. Rusya Orta Asya siyasetindeki rakibi olan Çin’den rahatsız olabilir. Rusya Afganistan’da radikallerle mücadele ettiği için Amerika’nın varlığından memnundu. Aynı zamanda 11 Eylül saldırılarından sonra Rusya Amerika’nın Afganistan işgaline destek vermiştir.
Kısaca, Doğu Perinçek’in düşlediği Doğu Bloku’nun öncü lideri olarak Çin gümbür gümbür geliyor gibi… Amerika Afganistan’da yenildi ve Çin kârlı çıktı. Bakalım neler olacak…

Çin Neden Taliban'a Destek Oluyor? Doğu Perinçek Neden Taliban'ı Övüyor? İşte Cevabı!
2 Cevap